2021-08-25

Interview monumenten.nl

Artikel op momenten.nl over het wonen in een monumentale boerderij.

Zij keken vanuit hun expertise, wij vanuit onze verlangens

Jenne en Ingrid van der Velde wisten het altijd al: op een dag zouden ze in een boerderij buiten wonen. Sinds oktober 2012 zijn ze de trotse eigenaren van Erve Volkerink in Beerze, een rijks monumentale boerderij van zo’n 160 jaar oud.

Woningruil

Ingrid vertelt hoe Erve Volkerink via een omweg toch op hun pad kwam. ‘Wij hebben altijd tegen elkaar gezegd dat we graag buiten wilden wonen. Maar we wilden dat pas gaan doen, wanneer onze kinderen zelfstandig op de fiets naar hun clubjes en naar school zouden kunnen gaan. Toen ze met de trein naar Zwolle naar de middelbare school gingen, konden wij in een beperkte straal rondom station Ommen op zoek gaan. We waren al wezen kijken bij Erve Volkerink in Beerze, maar de afstand tot het station in Ommen was te groot. Tot ik op een dag op Google maps ging bekijken hoe het zat met het fietstraject tussen een andere boerderij en het station. Ik typte nog een keer het adres van Erve Volkerink in en toen kwam Google met station Mariënberg op de proppen! Daar hadden wij nooit aan gedacht! En precies op dat moment belde de toenmalige bewoner van Erve Volkerink, de zoon van de eigenaresse. Hij wilde ons huis in de bebouwde kom van Ommen wel kopen. Toen was alles snel in kannen en kruiken. Het moest zo zijn.’

Wat heeft de boerderij nodig?

Jenne en Ingrid zijn pas in het najaar van 2015 begonnen met de daadwerkelijke restauratie van de boerderij.  Ingrid: ‘We hebben er eerst drie jaar in gewoond. Het eerste jaar ontdekten we waar in het huis we graag wilden zijn, maar ook wat het gebouw nu eigenlijk nodig had.

Na een jaar gingen we met een architect en een monumentendeskundige om tafel. Wij zijn eigenlijk voortdurend in gesprek met het gebouw. Uiteindelijk bepaalt het monument wat er gebeurt. Na twee jaar tekenen en in de weer zijn met vergunningen, konden we vorig jaar met het werk beginnen. Je kan zeggen dat het allemaal lang duurt, met die procedures. Maar die tijd heb je ook nodig. Je kan je soms druk maken over iets, maar na enige tijd dient de oplossing zich vaak zomaar aan.’

Ome Henk en köttelperen

‘Wij hebben veel hulp van ‘oom’ Henk, die zijn hele leven op Erve Volkerink gewoond heeft. Hij is nu onze buurman. Hij is de wandelende almanak van Beerze en is feitelijk ook onderdeel van ons bouwteam; hij zorgt er met zijn kennis voor dat wij historisch verantwoorde besluiten nemen. Zo kwam hij met foto’s die in de jaren dertig van de vorige eeuw gemaakt zijn door Baronesse Bentinck.

Zij fotografeerde het dorpsleven en legde ook de boomgaard van Erve Volkerink vast. Die boomgaard bevond zich precies op de plek, die wij ook in gedachten hadden. Toen Henk zijn zus op bezoek had, zijn ze samen gaan bedenken welke bomen er vroeger in hun boomgaard stonden. Het was even zoeken naar een ‘köttelpeer’. Köttel is Sallands voor keutel: het waren kleine, harde stoofpeertjes. De grootvader van de kweker hier in de buurt wist, dat er ergens op hun terrein nog een was en die staat hier nu.’

Met elkaar een leidraad ontwikkelen

‘Toen wij het huis net gekocht hadden, ben ik naar een avond gegaan over bestemmingsplannen in het buitengebied. Ik kwam daar in gesprek met iemand van de gemeente. Toen werd mij meteen wel duidelijk dat wat wij wilden, niet strookte met de regels van de gemeente. Wij hebben toen het initiatief genomen voor een afspraak met de gemeente, waar we ook deskundigen van het Oversticht bij uitnodigden. Het Oversticht zet zich in voor ruimtelijk erfgoed in de provincie Overijssel. Met elkaar, juist met input van al die deskundigen, hebben we toen een leidraad ontwikkeld voor ons restauratieplan en de inrichting van het totale erf. Wij gingen het gesprek open in. Zij keken met hun expertise en wij met onze verlangens. We zijn blij met hoe dat uitpakte. Het voelt nog steeds als een cadeautje.’

Kennis en professionaliteit

‘Wij hebben steeds in een bouwteam gewerkt. Een jaar lang kwamen de architect, de bouwbegeleider en Jenne en ik op vrijdagochtend bij elkaar. En inmiddels is de aannemer ook aan de slag in een dergelijke constructie. We drinken iedere morgen koffie met iedereen op de bouw en dan komen de zaken aan de orde waar we over moeten beslissen. Het bestek is de leidraad, maar als gaandeweg blijkt dat er iets slimmer of goedkoper kan, met behoud van kwaliteit en uitstraling, dan gebeurt dat ook.  En blijkt iets duurder uit te vallen, dan gaan we daarvoor elders weer een oplossing zoeken. Zo komen we niet met meerwerk te zitten. We geven de mensen op de bouw de ruimte om met ideeën te komen. We zijn eigenlijk continu in overleg en we voelen ons heel gelijkwaardig met zijn allen. Iedereen wordt aangesproken op zijn kennis en professionaliteit.’

Een ‘volhoudbaar’ monument

‘We hebben natuurlijk ook gekeken naar het energieverbruik. Het rieten dak en de vloer zijn geïsoleerd, evenals de wanden en de buitenmuren. Voor het voorhuis hebben we voor dunnere isolatie gekozen en we hebben daar ook dubbelglas laten vervangen door enkelglas. Hier ging mooi boven duurzaam. Met dikke gordijnen en luiken zorgen we, net zoals vroeger gebeurde, voor een aangename temperatuur binnen. Onze aannemer kwam met de Zuid-Afrikaanse term ‘volhoudbaarheid’. Een monument moet op allerlei manieren volhoudbaar zijn: met materialen die toekomstbestendig zijn, met een toekomstige bestemming die levensvatbaar is en met eigenaren die het restauratieproces ook aankunnen. Wij vonden dat een mooie term, die goed past bij Erve Volkerink.’

Plannen voor de toekomst

‘Wij wilden altijd al een bed and breakfast beginnen, ook omdat we graag meer mensen willen laten genieten van ons monument en van de prachtige omgeving. In oude documenten lazen wij over Erve Volkerink: ‘dat men doorgaans asyl verleende aan zwervend volk,’ waarbij gedoeld werd op verkopers, marskramers, nieuwsbrengers. Die sliepen dan op de deel. En nu gaan wij ook weer onderdak bieden aan mensen van ver. Die dingen moeten dan zo zijn.’

https://www.monumenten.nl/verhalen/zij-keken-vanuit-hun-expertise-wij-vanuit-onze-verlangens